Koszty projektu ogółem – 935 340 545 zł

Dotacja UE, POIiŚ 2014-2022, Działanie 2.2. – 233 314 297 zł

Środki wydatkowane do końca 2024 r. – 100 %.

Data zakończenia inwestycji – IV kwartał 2024 r.

Inwestor:

Meridiam Eastern Europe Investments SAS

Urbaser S.A.

Partner Publiczny:

Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Olsztynie

Partner Prywatny:

Dobra Energia Dla Olsztyna Sp. z o.o.

Budowa Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów wraz z kotłownią szczytową w Olsztynie była realizowana w oparciu o umowę o partnerstwie publiczno-prywatnym (w skrócie PPP), która przewidziana jest na okres 25 lat. Stronami umowy są: podmiot publiczny, tj. Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Olsztynie (MPEC) oraz partner prywatny tj. Dobra Energia dla Olsztyna Sp. z o.o. Umowa PPP określa przeniesienie ryzyka związanego z  budową oraz zarządzaniem inwestycją na partnera prywatnego. Według zawartej umowy PPP cała odpowiedzialność związana z ryzykiem finansowym należy również do partnera prywatnego. Zgodnie z treścią umowy PPP podmiot publiczny będzie miał możliwość kontroli m.in. gwarantowanych parametrów technicznych, warunków technicznych instalacji. Za funkcjonowanie obiektu przez kolejnych 25 lat po wybudowaniu ITPO odpowiada Partner Prywatny.

Powierzenie realizacji Przedsięwzięcia spółce MPEC, w której Miasto Olsztyn posiada 100% udziałów oraz zastosowana formuła partnerstwa publiczno – prywatnego powoduje, iż z budżetu Miasta Olsztyna nie są wydatkowane środki związane z budową Instalacji, której wartość netto (bez podatku VAT) wynosi 935 340 544,87 zł. Zgodnie z zawartą umową o PPP Partner Prywatny zobowiązany jest do sfinansowania kosztów budowy, za wyjątkiem dotacji ze środków UE, która została zapewniona przez Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Olsztynie w ramach POIiŚ 2014-2022, Działanie 2.2. „Gospodarka odpadami komunalnymi” w kwocie  233 314 297 zł i stanowi wkład własny strony publicznej w Przedsięwzięcie. Zaangażowane przez Partnera Prywatnego środki związane z budową Instalacji, jej finansowaniem, a także operowaniem przez 25 lat odzyskiwane są w ramach przychodów uzyskiwanych z termicznego przekształcania odpadów, dostaw ciepła do miejskiej sieci ciepłowniczej oraz sprzedaży energii elektrycznej na rynku. Przez okres budowy oraz  25 letni okres eksploatacji Partner Prywatny jest właścicielem wybudowanej infrastruktury, która po zakończeniu umowy o PPP przejdzie na własność strony publicznej – spółki MPEC.

Instalacja Termicznego Przekształcania Odpadów powstała na obrzeżach miasta przy ulicy Bublewicza, w pobliżu południowej obwodnicy Olsztyna.  Wybór terenu pod realizację inwestycji został dokonany na podstawie starannych analiz potencjalnych lokalizacji pod kątem najbardziej optymalnego zasilenia miejskiej sieci ciepłowniczej, odległości od zakładu ZGOK, który dostarczać będzie ok. 60% odpadów, dojazdu na teren Instalacji, możliwości doprowadzenia infrastruktury wodnej, kanalizacyjnej, gazowej, ciepłowniczej, zasilenia w energię elektryczną oraz możliwości wprowadzenia mocy do systemu elektroenergetycznego.

Głównym celem projektu ITPO w Olsztynie jest zagospodarowanie rocznie ok. 110 tys. ton frakcji resztkowej powstałej w wyniku przetworzenia odpadów komunalnych, w procesie termicznego przekształcenia wraz z odzyskiem energii, jako domknięcie procesu zagospodarowania odpadów komunalnych w województwie warmińsko-mazurskim. W wyniku realizacji projektu wybudowany został 1 zakład zagospodarowania odpadów o mocy przerobowej nie mniejszej niż 100 000,00 MG/rok. Instalacja będzie wywierać pozytywny wpływ na cały region. Podczas gdy w wielu regionach kraju zielona transformacja wciąż jest na etapie planów, w Olsztynie mamy do czynienia z wzorcowym projektem OZE i GOZ. Inwestycja jest kamieniem milowym na drodze do lokalnej transformacji energetycznej. Nie tylko pomoże w domknięciu gospodarki o obiegu zamkniętym, przyczyniając się do zredukowania do absolutnego minimum składowania odpadów komunalnych, ale również wydatnie wpłynie na ochronę klimatu poprzez redukcję emisji.  Efektywne odzyskanie energii z odpadów, która trafi w postaci ciepła do miejskiej sieci ciepłowniczej, istotnie zmniejszy zapotrzebowanie na import i spalanie węgla na cele ciepłownicze, przez co obniży ślad węglowy miasta.

Realizacja projektu jest kluczowym punktem nowego spojrzenia na realizację celów klimatycznych w zakresie gospodarki odpadowej oraz zaopatrzenia w ciepło. Główne korzyści odnoszą się do poprawy jakości środowiska naturalnego przez co mają długofalowy wpływ na warunki życia ludzi. Jest to szczególnie istotne dla Warmii i Mazur – jednego z najpiękniejszych i najczystszych regionów w Polsce, który w sezonie jest odwiedzany przez setki tysięcy turystów. Instalacja będzie spełniać wszystkie standardy w zakresie ochrony środowiska, zdefiniowane w ramach konkluzji BAT, czyli określonych przez Komisję Europejską najlepszych z punktu widzenia ochrony środowiska technologii, które są dostępne dla tego rodzaju zakładów.  Sama instalacja będzie jedną z najbardziej nowoczesnych i ekologicznych instalacji nie tylko w Polsce, ale i w Europie.

Jest to również istotny element realizacji polityki zrównoważonego rozwoju miast w Polsce, gdyż powstająca instalacja będzie przede wszystkim integralnym, zgodnym z Wojewódzkim Planem Gospodarki Odpadami elementem systemu zagospodarowania odpadów, który obejmuje ok. 1 mln 300 tys. osób z terenu województwa warmińsko-mazurskiego.

FORMUŁA PPP

Partnerstwo publiczno-prywatne (PPP) w szerokim rozumieniu definiowane jest w aktach prawa UE oraz dokumentach instytucji UE jako partnerstwo sektora publicznego i prywatnego, mające na celu realizację przedsięwzięć lub świadczenie usług tradycyjnie dostarczanych przez sektor publiczny. Budowa Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów wraz z Kotłownią Szczytową w Olsztynie realizowana jest w oparciu o tę formułę. Stronami umowy są:

• Podmiot publiczny, tj. spółka MPEC Olsztyn;
• Partner prywatny, tj. Dobra Energia dla Olsztyna.

Umowa PPP określa precyzyjnie podział zadań i ryzyk pomiędzy stronami umowy. Partner Prywatny odpowiedzialny jest za zaprojektowanie, wybudowanie Instalacji, sfinansowanie nakładów inwestycyjnych oraz zarządzanie projektem przez okres 25 lat. Na stronie publicznej ciąży odpowiedzialność za odbiór wytworzonego w instalacji ciepła i dostarczenie odpadów. Zgodnie z umową, podmiot publiczny będzie miał możliwość kontroli przedsięwzięcia na każdym etapie jego realizacji, m.in. gwarantowanych parametrów technicznych, warunków eksploatacji instalacji, właściwego utrzymania infrastruktury. Partnerstwo to jednak coś więcej niż tylko współpraca podmiotu publicznego z partnerem prywatnym. Podmiot publiczny, jako godna zaufania instytucja reprezentująca interesy mieszkańców i miasta, osadzona w lokalnych realiach i znająca ich specyfikę, stanowi gwarancję, że realizowany projekt jest inwestycją długoterminową, która na lata zapewni stabilność projektu.

STRONY FINANSUJĄCE

Łączny plan finansowania projektu sięga około  935,341  mln zł. Od początku budowy, czyli od połowy 2020 roku, projekt jest realizowany przy wykorzystaniu dotacji unijnej zarządzanej przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska. Dofinansowanie z UE w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, Osi Priorytetowej II „Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu”, Działania 2.2 Gospodarka odpadami komunalnymi wynosi około 233,3 mln zł.

7 czerwca 2019 r. podpisana została z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej umowa o dofinansowanie projektu pn.: „Budowa instalacji termicznego przekształcania frakcji energetycznej z odpadów pochodzących z odpadów komunalnych, z odzyskiem energii elektrycznej i cieplnej wraz z infrastrukturą towarzyszącą” w ramach Działania 2.2 Gospodarka odpadami komunalnymi Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.

Wniosek o dofinansowanie projektu został złożony w procedurze konkursowej pod koniec grudnia 2016 roku, a jego ocena trwała do lutego 2018 r., kiedy otrzymano informację, że wniosek spełnił wszystkie kryteria oceny merytorycznej II stopnia, co stanowi podstawę do podjęcia decyzji o dofinansowaniu projektu i podpisania umowy. W dniu 1 marca 2018 r. NFOŚiGW na stronie internetowej umieścił informację, że Instytucja Pośrednicząca pismem z dnia 28 lutego 2018 r. zatwierdziła listę projektów wybranych do dofinasowania w ramach konkursu POIS.02.02.00-IW.02-00-104/16.

Wniosek o dofinansowanie złożony przez MPEC znalazł się na pierwszym miejscu listy projektów wybranych do dofinasowania. Ze względu na ubieganie się o pomoc publiczną na zasadach ogólnych, projekt wymagał notyfikacji przez Komisję Europejską. W dniu 13 lipca 2018 r. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów dokonał notyfikacji pomocy publicznej projektu i skierował projekt do notyfikacji przez Komisję Europejską. Decyzja Komisji Europejskiej o notyfikacji pomocy publicznej została wydana w dniu 15.04.2019 r.

Ponadto w finansowanie inwestycji zaangażowane są krajowe i zagraniczne instytucje finansowe. Właściciele spółki Dobra Energia zapewnili kapitał własny, Polski Fundusz Rozwoju udzielił finansowania podporządkowanego, natomiast długoterminowe finansowanie z dwudziestoletnim terminem zapadalności uzupełniają kredytodawcy komercyjni – mBank, ERSTE Bank i Kommunal Kredit, Bank Ochrony Środowiska, Standard Chartered Bank (SCB).