Kręćmy zaworami
Każdy z nas ma indywidualne odczucie komfortu cieplnego. Statystyka mówi, że osoby w wieku do 45 lat najlepiej czują się w pomieszczeniach, w których temperatura wynosi 19-21 st.C, niemowlaki i osoby starsze preferują temperaturę o 1-2 stopnie wyższą. Nocą, gdy śpimy i jesteśmy zdrowi, temperatura w pomieszczeniu nie powinna przekraczać 18 st.C. Starajmy się tak wyregulować zawory termostatyczne, aby temperatury w poszczególnych pomieszczeniach dostosować do indywidualnych potrzeb każdego z nas oraz pory dnia (nowoczesne zawory termostatyczne naprawdę nie „przeciekają”, więc możemy nimi kręcić do woli, tym bardziej że temperaturę ustawiamy przy pomocy głowicy termostatycznej). Ważna jest tutaj temperatura w pomieszczeniu, a nie temperatura grzejnika; grzejnik może być całkowicie zimny a w pomieszczeniu powinna utrzymywać się odpowiednia temperatura. Sytuacja taka może wystąpić na przykład, gdy temperatura zewnętrzna jest stosunkowo wysoka (powyżej 5 st.C) i zacznie działać regulator pogodowy, lub wskutek nasłonecznienia pomieszczeń, zawory termostatyczne zostaną całkowicie zamknięte; zimny grzejnik nie jest problemem, problemem jest dopiero zbyt niska temperatura w naszym mieszkaniu.
Wymień powietrze zużyte na świeże
Celem wietrzenia pomieszczenia jest wymiana „zużytego” powietrza na „świeże” (czynność warto wykonywać kilka razy dziennie, a w szczególności przed snem). Aby uzyskać ten efekt przy zminimalizowaniu strat ciepła należy:
- odsunąć zasłony i firanki,
- zamknąć zawory termostatyczne w wietrzonym pokoju,
- otworzyć szeroko drzwi balkonowe lub okno (najlepiej dwa skrzydła),
- opuścić pomieszczenie na czas wietrzenia (od 3-5 min.) i zamknąć do niego drzwi,
- po przewietrzeniu, zamknąć balkon lub okna i otworzyć zawory termostatyczne.
Często popełnianym błędem jest jedynie lekkie uchylanie lufcików lub okien na długi okres czasu, gdyż pozornie ucieknie nam mniej ciepła. Efekt takiego działania jest odwrotny – nie tylko nie przewietrzymy pomieszczenia, ale jeszcze dodatkowo spowodujemy wyziębienie ścian i wyposażenia, które są znakomitym akumulatorem ciepła.
Ponowne nagrzanie pomieszczenia do odpowiedniej temperatury wymagać będzie dostarczenia znacznie większej ilości ciepła, gdyż oprócz konieczności ogrzania „świeżego” powietrza, będziemy musieli ogrzać także wyziębione ściany i meble. Jednocześnie, podczas takiego wietrzenia, zawór termostatyczny otwarty jest maksymalnie i grzejnik zużywa bardzo dużo ciepła, które od razu jest tracone.
obraz: freepik.com
Optymalna temperatura
W swoim budynku na pewno znajdziemy suszarnie, pralnie, pomieszczenia gospodarcze, piwnice gdzie temperatury są zbyt wysokie. Warto skorzystać z rady specjalisty (projektanta) i zlikwidować zbędne grzejniki, a niezbędne skryzować. Nie polecamy jednak bezkrytycznego usuwania wszystkich grzejników w pomieszczeniach niemieszkalnych. Takie działanie może być przyczyną nie tylko zniszczeń w tych pomieszczeniach (wilgoć, grzyb, przemarzanie ścian, rdza), ale także konieczności dostarczenia większej ilości ciepła do mieszkań sąsiadujących z takimi pomieszczeniami.
Nie starajmy się „na siłę” ograniczać zużycia ciepła np. utrzymując w mieszkaniach temperatury poniżej 16-17 st.C; takie działanie może doprowadzić do zawilgocenia pomieszczeń i wystąpienia grzyba lub pleśni w pobliżu ścian zewnętrznych. Efektem będzie także możliwość występowania częstych przeziębień lub innych chorób mieszkańców niedogrzanego mieszkania.
Kolejnym problemem jest fakt, że nasi sąsiedzi, chcąc utrzymać u siebie odpowiedni komfort cieplny, będą zmuszeni do większego zużycia ciepła, gdyż ściany naszego mieszkania będą miały niższą temperaturę od zakładanej przy projektowaniu (z reguły projekty przewidują, że temperatura w mieszkaniach powinna wynosić 20 st.C). Oczywiście planując dłuższy wyjazd, warto ograniczyć ogrzewanie.
Pozwólmy im działać
Zawór termostatyczny i grzejnik działają prawidłowo, jeżeli umożliwimy swobodny przepływ powietrza wokół grzejnika i głowicy termostatycznej. W tym celu warto zwrócić uwagę na:
- zastawienie grzejnika meblami – spowoduje to, że będzie on oddawał ciepło do ogrzewanego pomieszczenia w bardzo ograniczonym zakresie i praktycznie będzie ogrzewał zastawiający go mebel,
- zasłonięcie grzejnika kotarą – ogrzane powietrze będzie praktycznie od razu wywiewane przez nasze okna (zwłaszcza przy nieszczelnościach).
Zasłonięcie grzejnika meblami czy zasłoną powoduje również nieprawidłową pracę zaworu termostatycznego – utrudniona wymiana ciepła między grzejnikiem a pomieszczeniem wpływa na wyższą temperaturę przy zaworze termostatycznym, który zamknie się pomimo chłodu w pomieszczeniu. Osoby korzystające z grzejnikowych podzielników kosztów mogą odczuć większe zużycie ciepła pomimo niskiej efektywności ogrzewania.
Kluczem w efektywnym wykorzystaniu ciepła jest odsłonięcie grzejników i zaworów termostatycznych. Dobrym sposobem może być „podwijanie” firan i zasłon nad grzejnikami. W przypadku, gdy brak jest możliwości zmiany umeblowania i nasz grzejnik będzie zasłonięty, najlepiej jest ustawić temperaturę na głowicy termostatycznej na minimalną.
Jak można oszczędzać ciepło i czy uzasadnione jest rozliczanie na podstawie wskazań urządzeń pomiarowych?
Decyzję o indywidualnym opomiarowaniu podejmuje administrator budynku, często na bezpośredni wniosek mieszkańców. W modernizowanych budynkach koszty zainstalowania podzielników ciepła i koszty obsługi ponosi mieszkaniec. Ich założenie ma sens przede wszystkim wtedy, gdy budynek będzie poddany termomodernizacji. Największe znaczenie mają tu: instalacja nowoczesnego węzła cieplnego wyposażonego w automatykę pogodową, docieplenia ścian zewnętrznych i wymiana, bądź doszczelnienie stolarki okiennej.
W przypadku dobrze izolowanych budynków inwestycje zwracają się bardzo szybko pod warunkiem racjonalnego korzystania z ciepła. Istotną rolę odgrywa tu tzw. kultura oszczędzania. Chodzi o to, by nie otwierać okien, czy drzwi zewnętrznych, kiedy istnieje możliwość regulacji ciepła przy kaloryferze.
Jak oszczędzać energię cieplną?
Ograniczenie strat wody i ciepła z sieci:
- Zakup i montaż armatury odcinającej dopływ ciepłej wody w razie awarii
- Zamiana kompensatorów dławicowych na mieszkowe
- Zamiana starych węzłów na nowe węzły kompaktowe
Zmniejszenie strat ciepła przy przesyle:
- Zastosowanie rur preizolowanych (mniejsze straty ciepła, mniejszy koszt eksploatacji, elektroniczny pomiar i lokalizacja miejsca wystąpienia awarii)
Zamiana systemu regulacji temperaturowej:
- Zastosowanie regulatorów pogodowych automatycznie regulujących temperaturę w zależności od temperatury zewnętrznej
Opomiarowanie sieci:
- Liczniki ciepła
- Ciśnieniomierze
- Zawory kulowe
Inwestycje podnoszące poziom niezawodności systemu:
- Spięcia systemowe
- Spięcia pierścieniowe
- Przepompownie
W jaki sposób Administrator i lokator mogą poprawić efektywność wykorzystania energii cieplnej?
Usprawnienie instalacji:
- Ocieplenie ścian i stropów
- Indywidualny system rozliczeń
- Uszczelnienie okien i drzwi
- Termostat przy grzejnikach
- Ekrany zagrzejnikowe
Powyższe działania przyczyniają się do obniżania zapotrzebowania na energię cieplną, a co się z tym wiąże powodują zmniejszenie opłat za c.o.