MPEC stale inwestuje w nowe technologie. W nadchodzącym sezonie grzewczym rozpocznie prace nowoczesna ciepłownia Kortowo Bio zasilana zrębkami drewna. W niedługim czasie przy ul. Lubelskiej w Olsztynie ruszy nowa inwestycja – instalacja termicznego przekształcania odpadów.

Strategia rozwoju ciepłownictwa w Olsztynie wpisuje się w politykę energetyczną krajów Wspólnoty. Zmiany technologiczne wymuszają m.in. rozporządzenia i dyrektywy Unii Europejskiej, która przed energetyką stawia w najbliższych latach ambitne zadania.

Poniżej przytaczamy za Forum Energii akty prawne, które mają istotne znaczenie dla dalszego funkcjonowania ciepłownictwa.

Unia Europejska realizuje politykę energetyczno-klimatyczną poprzez formułowanie celów w zakresie OZE, efektywności energetycznej oraz emisji CO2, pyłów i innych substancji itd.

Do 2030 r. Unia Europejska, planuje osiągnąć następujące cele:

• redukcja emisji gazów cieplarnianych o minimum 40% w stosunku do 1990 r. (w sektorach objętych dyrektywą EU ETS (w tym w energetyce i ciepłownictwie) redukcja ma wynieść 43% w stosunku do 2005 r.),
• poprawa efektywności energetycznej o 32,5% w stosunku do prognozy z 2007 r.,
• wzrost udziału energii odnawialnej w końcowym zużyciu energii brutto w państwach Unii Europejskiej do 32%

Unijne akty prawne kluczowe dla modernizacji ciepłownictwa:

Poprawa jakości powietrza

1. Dyrektywa CAFE (Clean Air for Europe) w sprawie jakości powietrza w Europie.

Jest to podstawowy akt prawny dotyczący metodyki pomiarów i dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń powietrza w państwach UE – pyłów zawieszonych (PM10 i PM2,5), dwutlenku siarki (S02), tlenku węgla (CO2), dwutlenku azotu (NO2) i benzenu.

2. Dyrektywa NEC (National Emission Ceilings) o krajowych pułapach emisji na lata 2020–2030

Dotyczy redukcji emisji niektórych rodzajów zanieczyszczeń atmosferycznych – NOx, SO2, PM2,5, amoniaku, metanu i niemetanowych lotnych związków organicznych. Określa cele redukcyjne na lata 2020, 2025 i 2030. Dodatkowo nakłada na państwa członkowskie obowiązek przekazywania Komisji Europejskiej programów kontroli zanieczyszczenia powietrza wraz z informacjami z monitoringu, bilansów i prognoz emisji.

3. Dyrektywa IED (Industrial Emissions Directive) w sprawie emisji przemysłowych

Dotyczy emisji przemysłowych z dużych obiektów spalania (>50 MW całkowitej mocy dostarczonej w paliwie). Wprowadza zasady zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom powstającym w wyniku działalności przemysłowej oraz zasady kontroli tych zanieczyszczeń. Wynikające z tej dyrektywy konkluzje BAT (od 18 sierpnia 2021 r.) określają zaostrzone wymogi w zakresie dopuszczalnych wielkości emitowanych zanieczyszczeń. Dodatkowo konkluzje dotyczące najlepszych dostępnych technik (BAT) objęły także substancje pozostające dotąd poza wymogami unijnymi, takie jak rtęć, chlorowodór, fluorowodór oraz amoniak.

4. Dyrektywa MCP (Medium Combustion Plants) w sprawie ograniczenia emisji ze średnich obiektów energetycznych.

Wprowadza przepisy określające standardy emisyjne dla dwutlenku siarki (SO2), tlenków azotu (NOx) i cząstek stałych (pyłów) dla obiektów energetycznego spalania o nominalnej mocy cieplnej w paliwie 1–50 MWt. Standardy obowiązują nowe obiekty – od 20 grudnia 2018 r, źródła istniejące > 5 MWt – od 2025 r., a źródła istniejące 1–5 MWt – od 2030 r. Ustanawia też zasady monitorowania emisji tlenku węgla.

Ograniczenie emisji gazów cieplarnianych: obszar ETS i obszar non-ETS

5. Dyrektywa ETS w sprawie systemu handlu uprawnieniami do emisji CO2

Odnosi się do obszaru handlu uprawnieniami do emisji (ETS). Elektrociepłownie i ciepłownie o mocy powyżej 20 MWt uzyskują prawo do 30% rocznie bezpłatnych uprawnień w okresie 2021–2025, a po 2025 do stopniowo ograniczanej puli. Określa zasady przydziału środków z Funduszu Modernizacyjnego oraz definiuje sposób wykorzystania przychodów ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2. Wprowadza obowiązek konkurencyjnego przetargu przy inwestycjach korzystających z bezpłatnych uprawnień.

6. Rozporządzenie w sprawie włączenia emisji z użytkowania gruntów i leśnictwa do ram polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030.

Dotyczy obszaru non-ETS (m.in. budynki, odpady, rolnictwo i transport). Wprowadza prawnie wiążące cele redukcji emisji gazów cieplarnianych. W przypadku Polski obowiązkowa redukcja emisji amoniaku i gazów cieplarnianych (GHG) w 2030 r. ma wynieść 7% w stosunku do 2005 r.

Pakiet legislacyjny „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków”

7. Dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków

Jej celem jest wsparcie państw członkowskich i inwestorów w osiągnięciu do 2050 r. długoterminowego celu dotyczącego emisji gazów cieplarnianych i dekarbonizacji zasobów budowlanych. Dyrektywa określa zasadę zachowania równowagi kosztów między dekarbonizacją dostaw energii, a zmniejszeniem końcowego zużycia energii. Zgodnie z jej przepisami od 2021 r. wszystkie nowe budynki muszą się charakteryzować niemal zerowym zużyciem energii. Dyrektywa wprowadza też obowiązek opracowania krajowych długoterminowych strategii na rzecz renowacji budynków oraz określenia kluczowych etapów i środków służących realizacji celu na 2050 rok. Państwa członkowskie są zobowiązane wdrożyć dyrektywę do 10 marca 2020 r.

8. Dyrektywa o efektywności energetycznej

Indykatywny cel unijny wynosi minimum 32,5% poprawy efektywności energetycznej do 2030 r. w stosunku do prognoz zużycia energii opracowanych w 2007 r. Państwa członkowskie są zobowiązane określić swój orientacyjny wkład (oszczędności energii pierwotnej lub końcowej bądź zmniejszenie energochłonności) do celu unijnego. Państwa członkowskie mogą wyznaczać cel na podstawie zużycia energii pierwotnej lub końcowej. Przyjęto także obowiązkowy krajowy cel rzeczywistej oszczędności energii na lata 2021–2030 w wysokości nie mniejszej niż 0,8% rocznego końcowego zużycia energii uśrednionego dla ostatnich trzech lat przed dniem 1 stycznia 2019 r.

9. Dyrektywa OZE w sprawie promowania energii ze źródeł odnawialnych

Wprowadza wiążący cel unijny 32% udziału energii z OZE w końcowym zużyciu energii brutto do 2030 r. Ustala coroczny poziom wzrostu udziału ciepła i chłodu z OZE oraz ciepła odpadowego w strumieniu ciepła dostarczanego odbiorcom, który wynosi minimum 1,3 p.p. (r/r) (lub 1,1. p.p., jeśli tylko OZE) do roku 2030.

Odpady i gospodarka wodna

10. Pakiet odpadowy

Ustanawia osiem nowych celów w zarządzaniu odpadami. Państwa członkowskie będą stopniowo zwiększać ponowne wykorzystywanie i recykling odpadów komunalnych od 55% w 2025 r. do 65% w 2035 r. (w 2035 r. maksymalnie 10% odpadów komunalnych może być składowanych).

11. Dyrektywa wodna

Sektor wodno-ściekowy odpowiada za 3,5% zużycia energii elektrycznej w UE i będzie rósł. Równocześnie nieszczelności odpowiadają za 24% całkowitego zużycia wody w Unii, a sektor energetyczny jest największym konsumentem wody (44% jej zużycia). Dyrektywa wprowadza wymóg oceny potencjału oszczędności energii traconej w wyniku nieszczelności procesów technologicznych.